Het belang van een goede invulling van de vergewisplicht Wkkgz
De vergewisplicht onder de Wet Kwaliteit Klachten en Geschillen Zorg (‘Wkkgz’) voorkomt dat onbevoegden of onbekwamen met cliënten werken. Patiënten en cliënten moeten erop kunnen vertrouwen dat de zorgverlening goed en veilig is. Toch blijkt het in de praktijk niet altijd goed te gaan. De IGJ, de politie en de Arbeidsinspectie hebben recent ontdekt dat honderden mensen jarenlang in de zorg hebben gewerkt zonder vereiste diploma’s of Verklaring omtrent het gedrag (VOG). Lees hier het volledige artikel. Zij spreken van “een groot gevaar voor de kwaliteit en de veiligheid van de zorg”. Meer concreet hebben onbevoegde zorgverleners als zzp’er via bemiddelingsbureaus gewerkt voor organisaties in de wijkverpleging, verpleeghuizen, gehandicaptenzorg, geestelijke gezondheidzorg en jeugdhulp. Gebleken is dat de gegevens van de zelfstandigen onvoldoende zijn gecontroleerd. Wat wordt er van jou als zorginstelling op dit gebied verlangd?
De vergewisplicht
Als zorginstelling moet je het arbeidsverleden controleren van de zorgverleners die namens jouw organisatie gaan werken. Dit heet de vergewisplicht. Je gaat na of de manier waarop de zorgverlener in het verleden functioneerde, geen bezwaar vormt voor het verlenen van zorg aan jouw cliënten. Dit geldt ook voor zzp’ers, uitzendkrachten of gedetacheerden die met patiënten en cliënten in contact komen. Doel hiervan is dat wordt voorkomen dat iemand wordt ingezet die niet bevoegd of bekwaam is.
Invulling vergewisplicht Wkkgz
Je mag zelf bepalen welke bronnen worden gebruikt om onderzoek te doen. Zoals uit de website van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (‘IGJ”) volgt, kun je daarvoor bijvoorbeeld:
- navraag doen bij vorige werkgevers;
- het BIG-register bekijken;
- het SKJ register bekijken;
- het register met tuchtrechtuitspraken bekijken;
- een ander register van de beroepsgroep bekijken;
- een VOG opvragen (dit is in bepaalde gevallen reeds verplicht).
- de geldigheid van diploma’s/certificaten controleren.
Relevant is hierbij nog dat als die controle is uitbesteed aan een bemiddelingsbureau, je als werkgever verantwoordelijk blijft.
Toepassing in de praktijk
Wat we geregeld van onze zorgklanten terug horen is dat er soms onvoldoende tijd wordt genomen voor een goede invulling van de vergewisplicht. Gaten in roosters moeten immers worden opgevuld en voorkomen moet worden dat de zorgverlener voor een andere organisatie kiest indien de sollicitatieprocedure te tijdrovend is. Hoe begrijpelijk ook, de vergewisplicht is een wettelijke verplichting. Die verplichting is bedoeld om onveilige zorg te voorkomen. Het belang van een goede naleving van deze wettelijke verplichting is dus groot.
Referentieonderzoek, VOG, check diploma’s
Ons advies is om in ieder geval navraag te doen bij de vorige werkgever(s), een VOG op te vragen en de geldigheid van diploma’s en certificaten te controleren. Dat sluit aan bij de oproep van de IGJ medio vorig jaar aan werkgevers in de zorg. De IGJ en de Inspectie voor het Onderwijs (IvhO) schreven toen in een verkenning dat het te makkelijk is om met een vals of gekocht diploma aan de slag te gaan in de zorg.
Houd er rekening mee dat vorige werkgevers terughoudend zullen zijn met het delen van informatie. Dat zul je zelf ook doen als jou om een referentie wordt gevraagd. De vorige werkgever zal een belangenafweging moeten maken en moeten beoordelen welke informatie voor jou als nieuwe werkgever noodzakelijk is in het kader van de invulling van de vergewisplicht.
Werk je samen met een bemiddelingsbureau maak dan afspraken over de wijze waarop invulling moet worden gegeven aan de vergewisplicht. Zorg er bijvoorbeeld voor dat het bemiddelingsbureau inzichtelijk maakt op welke wijze de controle heeft plaatsgevonden.
Aandacht & bewustwording
De wijze waarop je als zorgorganisatie intern aandacht vraagt voor dit onderwerp heeft vanzelfsprekend ook invloed op de invulling van de vergewisplicht in de praktijk. Maak van de vergewisplicht een vast onderdeel van de sollicitatieprocedure. Communiceer ook duidelijk. Niet alleen naar de sollicitant (dat kan al in de vacaturetekst) maar ook intern. Bepaal als organisatie op welke wijze de invulling van de vergewisplicht plaatsvindt en laat dit op een uniforme wijze registreren. Kortom, maak je medewerkers ervan bewust waarom dit van essentieel belang is en spreek ze aan op het moment dat hier onvoldoende aandacht wordt uitgegaan.
Niet onbelangrijk tot slot is dat het niet naleven van de vergewisplicht niet alleen kan leiden tot (ernstige) veiligheidsincidenten maar bijvoorbeeld ook tot boetes, sancties, reputatieschade, verhoogd toezicht van de IGJ en juridische procedures.
Heb je vragen over dit onderwerp? Of over de Wkkgz in het algemeen? Neem dan gerust contact op met Sabine van Loon.
