In 2015 koos het Genootschap Onze Taal ‘sjoemelsoftware’ tot woord van het jaar naar aanleiding van het dieselschandaal bij autofabrikanten, aangevoerd door Volkswagen. Wordt ‘sjoemelisolatie’ het woord van 2019? Het gooit hoge ogen in deze tijd van energietransitie en verduurzaming. De klimaatambities zijn torenhoog. De regels zijn vergaand. We moeten allemaal elektrisch rijden, van het gas, aan de warmtepompen, aan de zonnepanelen, en vooral isoleren en nog eens isoleren…. Innovatieve bouwproducten moeten daarbij helpen. Dat is mooi en nodig. Maar als de energie technische eigenschappen door fabrikanten mooier worden voorgesteld dan ze zijn, dan kunnen we isoleren totdat we spreekwoordelijk een ons wegen, maar worden de doelstellingen natuurlijk nooit gehaald…
Een fabrikant van dakluiken is recent tot tweemaal toe op de vingers getikt door de rechter. Hij maakte zich juridisch schuldig aan misleiding, door onder andere op de website reclame te maken voor dakluiken met een bijzonder goede isolatiewaarde (de zogenaamde U-waarde). Deze claim van de goede isolatiewaarde werd kracht bijgezet door te verwijzen naar CE markering, een ETA certificering en andere kwaliteitsborgingen, zoals technische rapportages van een vermeend geaccrediteerd onderzoeksbureau.
Het komt erop neer dat de fabrikant een totale isolatiewaarde van de gehele dakluikconstructie naar buiten bracht, die niet werd gedragen door de daaraan ten grondslag gelegde rapportages en die niet volgens de voorgeschreven rekenmethode was vastgesteld (EN ISO 100077-2). Er was ten onrechte geen rekening gehouden met warmteverliezen tussen het deksel en het frame van het dakluik. De fabrikant had simpelweg de isolatiewaarden van het deksel en van het frame bij elkaar opgeteld en gemiddeld en die uitkomst gepresenteerd als dé totale isolatiewaarde van het hele dakluik. Hoewel de indruk bij geïnteresseerden werd gewekt dat de opgegeven waarde voor de gehele constructie gold, was dit dus niet het geval.
In kort geding en in een bodemprocedure oordeelde de rechter dat de fabrikant zich schuldig had gemaakt aan misleiding.
De fabrikant verweerde zich tevergeefs met de stelling, dat de koper doorgaans een professional is (aannemer of architect) met een veel hoger kennisniveau dan de consument. Dat doet volgens de rechter niets af aan de misleidende mededelingen op de website van de fabrikant.
Ook moet worden bedacht dat aannemers en architecten op basis van het bouwbestek een keuze maken voor bepaalde bouwproducten. Als het bestek een bepaalde isolatiewaarde van een bouwproduct voorschrijft, dan moet de aannemer of architect er uiteraard op kunnen vertrouwen dat de door de fabrikant opgegeven waarde juist is en niet misleidend. Temeer nu die waarde te vinden is in de STABU catalogus waarop de aannemer of architect veelal zijn keuze baseert.
Natuurlijk, het ging in deze specifieke zaak om commerciële belangen van twee concurrenten, waarbij de ene stelde (omzet)schade te lijden door het misleidende karakter van de uitingen van de concurrent. Toch is deze zaak in het bredere licht van de klimaatdiscussie en de maatregelen erg interessant. Het is immers naïef te veronderstellen dat er geen fabrikanten zijn die de voorkeur geven aan eigen commerciële belangen boven de belangen die zijn betrokken bij de energietransitie en verduurzaming en het behalen van de ambitieuze klimaatdoelstellingen. Energie technische eigenschappen van (bouw)producten zijn in deze tijd van groot belang voor fabrikanten om zich te onderscheiden van hun concurrenten. Het gevaar dat fabrikanten hun producten beter afspiegelen dan ze daadwerkelijk zijn, is blijkens deze zaak reëel. Van die fabrikanten is uiteindelijk, naast de fabrikant die het spel wél fair speelt, ook de consument de dupe die de nodige kosten maakt om te voldoen aan allerlei energie technische eisen.
De vraag is terecht hoe het dan kan dat voor bouwproducten als dakluiken kennelijk toch CE-markeringen en andere certificeringen worden afgegeven, terwijl de door de fabrikant opgegeven prestaties niet juist zijn. Dat hangt samen met het systeem van toetsing door certificerende instanties, gebaseerd op de Europese CPR (Construction Products Regulation). Bepaalde categorieën van bouwproducten worden slechts summier gecontroleerd op de opgegeven prestaties. Maar dat is een onderwerp voor een andere blog.
Meer weten?
Wilt u meer weten over aansprakelijkheid, schade & verzekering? Neem dan contact op met één van onze andere advocaten van de sectie aansprakelijkheid, schade & verzekering. Voor vragen rondom de energietransitie kunt u ook contact opnemen met onze specialist Dennis Janssen.