U bent timmerman en zzp’er. Jarenlang betaalt u hoge premies voor uw arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Op enig moment krijgt u zodanige klachten aan uw handen, dat u uw werk niet meer kunt doen en u doet een beroep op uitkering onder uw AOV. De verzekeraar weigert uitkering. U heeft immers bij het afsluiten van de AOV niet gemeld dat u voor die klachten al eens naar de neuroloog was geweest. U was zich hier helemaal niet van bewust en het vragenformulier dat u moest invullen was ook erg onduidelijk. Met de wet achter zich kunnen verzekeraars met droge ogen uitkering weigeren en de betaalde (vaak hoge) premies behouden. Maar dit lijkt te gaan veranderen!
Indien een verzekerde nalaat om bij het afsluiten van de verzekering bepaalde feiten mee te delen, terwijl die voor de verzekeraar wél van belang zijn, dan voldoet de verzekerde niet aan de zogenoemde “mededelingsplicht” van artikel 7:928 van het Burgerlijk Wetboek (BW). De verzekeraar kan dan stellen dat hij, als hij van die feiten op de hoogte was geweest, de verzekering niet zou hebben afgesloten. Gevolg is dat de verzekeraar de verzekeringspolis kan opzeggen en eventuele uitkeringen kan terugvorderen terwijl de premies niet hoeven te worden terugbetaald. Dat is erg wrang en voelt erg onrechtvaardig. De kritiek op verzekeraars is dan ook groot. Dat bleek ook tijdens de uitzending van Radar van 18 januari 2016. Toch weet de verzekeraar zich gesteund door de (huidige) wetgeving.
Oorzaak van het huidige systeem zit hem in het verschil tussen de juridische gevolgen van “vernietiging” en “opzegging”. Voordat de huidige wet werd ingevoerd in 2006, gold het Wetboek van Koophandel (WvK). Dat regelde, kort gezegd, voor dit soort gevallen, dat de verzekeraar de verzekering mocht vernietigen. Het gevolg van vernietiging is, dat de verzekering juridisch achteraf nooit heeft bestaan. En voor iets dat nooit heeft bestaan, hoef je natuurlijk ook geen premie te betalen. Dus kreeg de verzekerde de betaalde premie terug.
De huidige wet bepaalt dat de verzekeraar bij schending van de mededelingsplicht door de verzekerde, de verzekering kan opzeggen in plaats van vernietigen. Opzeggen werkt echter juridisch alleen naar de toekomst, en dat betekent dat de verzekering tot op het moment van de opzegging gewoon rechtsgeldig heeft bestaan. In de periode voorafgaand aan de opzegging, heeft de verzekeraar tegen betaling van de premie door de verzekerde, het verzekerde risico van de verzekerde overgenomen. Er is dan juridisch geen grond voor het terugbetalen van de premie.
De uitzending van Radar heeft tot vele Kamervragen geleid aan de Ministers van Financiën en Veiligheid en Justitie. Dit heeft weer geleid tot een voorstel van de Minister van Veiligheid en Justitie waarbij er kort gezegd (weer) een ruimer recht op premierestitutie ontstaat voor de verzekerde. Tegenover het recht van de verzekeraar om niet te hoeven uitkeren, komt in de nieuwe wetsbepaling van artikel 7:930 lid 4 BW dan het recht van de verzekerde op restitutie van de premie te staan, tenminste wanneer de verzekerde te goeder trouw is geweest en hij zijn mededelingsplicht dus niet opzettelijk heeft geschonden om de verzekeraar te misleiden.
Wordt het wetsvoorstel uiteindelijk wet, dan worden daarmee de gevolgen van de huidige praktijk waarbij verzekeraars op grond van de wet niet gehouden zijn tot restitutie van betaalde premie, in belangrijke mate gecorrigeerd. En dat is – in de ogen van velen – niet meer dan redelijk.
Meer weten?
Wilt u meer weten over het wetsvoorstel of heeft u andere vragen over aansprakelijkheid, schade of verzekering, neem dan contact op met de aansprakelijkheidsspecialisten van ons kantoor.
