Bij de afwikkeling van een faillissement blijven gewone (concurrente) schuldeisers meestal met lege handen achter. Het is extra zuur als zij daarnaast grote schade lijden door de wijze waarop een curator het faillissement afwikkelt. Zo ook in een zaak, waarin de rechtbank Zeeland-West-Brabant op 22 mei 2013 uitspraak heeft gedaan.
Een failliet carwashbedrijf liet als schuldeiser onder andere een verhuurder van het door haar gehuurde bedrijfspand achter. Het pand was door het carwashbedrijf rigoureus verbouwd. Vanwege het eindigen van de huur moet het pand normaal gesproken weer in de oorspronkelijke staat worden teruggebracht om verhuur aan anderen mogelijk te maken. Aangezien de herstelkosten in dat geval enkele tonnen zouden bedragen, hadden de huurder en verhuurder afgesproken dat bij het eindigen van de huur de carwash kon blijven staan. De curator wilde de carwashinstallatie afbreken en verkopen, maar weigerde het pand op kosten van de boedel in oorspronkelijke staat op te leveren. Hij wees de verhuurder op de mogelijkheid om een vordering tot schadevergoeding in te dienen, maar na betaling van de algemene faillissementskosten zou de boedel vrijwel leeg zijn en zou de verhuurder met zijn schade blijven zitten. De verhuurder liet zich dan ook niet blij maken met deze dode mus.
De carwashinstallatie is door natrekking (duurzame vereniging met het pand) eigendom geworden van de verhuurder. Een huurder (of zijn curator) heeft desondanks tot de dag van ontruiming van het pand het recht om door hem aangebrachte voorzieningen/installaties af te breken en mee te nemen (tenzij partijen dit recht contractueel hebben uitgesloten). De wet bepaalt dat de huurder/curator er dan wel voor moet zorgen dat het gehuurde weer in de oorspronkelijke toestand wordt gebracht. Omdat de curator daarvoor niet kon en wilde instaan, was hij naar het oordeel van de rechtbank niet bevoegd om de carwashinstallatie te verkopen en te (laten) verwijderen.
De rechtbank oordeelde dat de curator inbreuk maakte op het eigendomsrecht van de verhuurder door de carwashinstallatie af te breken en te verkopen. De rechter oordeelde dat de inbreuk hem zelfs persoonlijk is te verwijten. Dit levert een onrechtmatige daad van de curator op, zodat hij de schade van de verhuurder als gevolg daarvan persoonlijk moet vergoeden.
Van persoonlijk aansprakelijkheid van de curator is niet snel sprake. Hij heeft een lastige positie en al direct na zijn aanstelling wordt hij aan zijn jasje getrokken door diverse schuldeisers, die de curator wijzen op hun individuele belangen. De curator moet primair handelen in het belang van de boedel (de gezamenlijke schuldeisers), maar ook maatschappelijke belangen mag hij niet zonder meer uit het oog verliezen.
Een beslissing van de curator kan, achteraf bezien, geen juiste blijken te zijn. Waar gehakt wordt, vallen nu eenmaal spaanders. Zolang de curator zorgvuldig handelt, zal er van aansprakelijkheid voor een dergelijke verkeerde beslissing geen sprake zijn. Heeft de curator echter onzorgvuldig gehandeld, dan zal dat in de meeste gevallen hooguit leiden tot zijn aansprakelijkheid in hoedanigheid van curator (‘q.q.’). Slechts wanneer hem, zoals in deze zaak, ook een persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, kan hij ook als privé-persoon (‘pro se’) aansprakelijk zijn en moet hij de schade uit eigen zak vergoeden.
Meer informatie
Dreigt u schade te leiden doordat de curator niet in uw belang handelt, neem dan contact op met Stefan van der Horst of één van de andere advocaten van onze sectie Ondernemingsrecht. Wij kunnen u informeren over de eventuele mogelijkheden om schade te voorkomen of, indien nodig, te verhalen.
