Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. De wet kent een overgangsrecht op basis waarvan een topfunctionaris die (ruim) voorafgaand aan de invoering van de wet al een vertrekregeling was overeengekomen die van toepassing zou zijn bij de beëindiging van zijn dienstverband met de werkgever, en die uitsteeg boven de normen van de WNT, toch daarop een beroep kon doen. Deze overgangsrechtelijke bepaling vervalt echter per 31 december 2016. Dan kan een topfunctionaris aan een dergelijk op voorhand overeengekomen vertrekregeling geen rechten meer ontlenen en valt hij onder de reguliere bepalingen en maximale beëindigingsvergoeding van de WNT.
Kort gezegd betekent de maximale beëindigingsvergoeding in het kader van de WNT dat een werkgever met een topfunctionaris geen hogere beëindigingsvergoeding mag overeenkomen dan een jaarsalaris, waarbij dit in ieder geval niet meer mag zijn dan € 75.000,- bruto (het absolute maximum).
Per 1 juli 2015 is echter ook de transitievergoeding in het kader van de Wet werk en zekerheid (WWZ) ingevoerd. Wat betekent dit nu voor de topfunctionaris in het kader van de WNT bij de beëindiging van het dienstverband? De vraag rijst namelijk hoe de maximale ontslagvergoeding in de WNT zich verhoudt tot de transitievergoeding in het kader van de WWZ. Daarover bestaat in de jurisprudentie en literatuur geen eenduidigheid. De topfunctionaris zou aanspraak kunnen maken op een transitievergoeding indien hij voldoet aan de wettelijke criteria die daarvoor hebben te gelden, waartoe onder meer gerekend wordt dat de arbeidsovereenkomst op initiatief van de werkgever eindigt en er geen sprake is van (ernstige) verwijtbaarheid aan de zijde van de werknemer.
De algemene conclusie in de literatuur is dat de WNT en de WWZ elkaar niet uitsluiten. De WNT is geschreven voor een specifieke doelgroep met het oogmerk om in bepaalde situaties de contractsvrijheid van partijen in te perken teneinde excessieve beloningen en beëindigingsvergoedingen tegen te gaan.
Indien een werkgever met een topfunctionaris een beëindiging met wederzijds goedvinden zou willen overeenkomen, heeft in dat geval het maximum van de WNT te gelden, ook in die situatie waarin de topfunctionaris, indien hij aanspraak zou kunnen maken op de transitievergoeding, een hogere vergoeding zou toekomen.
Dit zou echter weer niet hebben te gelden indien de arbeidsovereenkomst op andere wijze dan met wederzijds goedvinden zou eindigen en de topfunctionaris aanspraak zou kunnen maken op een transitievergoeding. Nu de hoogte en de wijze van berekening van de transitievergoeding is geregeld in de wet en partijen daarop geen invloed hebben, zou de transitievergoeding buiten de werking van de WNT vallen. Ook zou de rechter in dat geval geen matigingsbevoegdheid toekomen. Dit kan in de praktijk dus tot allerlei problemen en vragen leiden.
De kantonrechter Amsterdam heeft inmiddels geoordeeld dat het niet de bedoeling van de wetgever kan zijn geweest de transitievergoeding uit hoofde van de WWZ te laten cumuleren met de maximaal toegestane WNT-vergoeding van € 75.000,- bruto. Dat had echter volgens diezelfde kantonrechter niet te betekenen dat de wettelijke transitievergoeding wordt genormeerd door de WNT in die zin dat de transitievergoeding niet meer dan € 75.000,- bruto mag bedragen in het geval de wettelijke transitievergoeding op een hoger bedrag zou uitkomen.
Vlak daarna oordeelde ook de kantonrechter Rechtbank Midden-Nederland dat de transitievergoeding niet wordt genormeerd door de WNT, omdat het recht op een transitievergoeding en de hoogte daarvan (rechtstreeks, dwingend en eenduidig) wordt bepaald door de wet. Daarmee valt de transitievergoeding onder de uitzonderingen genoemd in de WNT en telt die daardoor niet mee voor de som van uitkeringen waarvoor de WNT een maximum stelt. De kantonrechter was echter in die zaak niet bereid om de verzochte transitievergoeding in zijn ontbindingsbeschikking op te nemen, omdat partijen die tenslotte in een beëindigingsovereenkomst kunnen vastleggen indien en voor zover uit de wet al niet afdoende zou voortvloeien dat de werkgever de transitievergoeding verschuldigd is. De vraag rijst of het oordeel van de kantonrechter op dit onderdeel wel correct is, omdat de WNT nu juist het in een beëindigingsovereenkomst opnemen van een hogere dan de toegestane maximale beëindigingsvergoeding niet toelaat.
Er bestaat ook onduidelijkheid over wat nu precies heeft te gelden indien de topfunctionaris vóór de beëindiging van het dienstverband tussen partijen op non-actief wordt gesteld. Op basis van de WNT moet het salaris over de periode van op non-actiefstelling worden gerekend tot de maximale beëindigingsvergoeding die in het kader van de WNT mag worden betaald. Indien echter geen beroep wordt gedaan op de WNT maar de wettelijke transitievergoeding van toepassing is, mag bij een op non-actiefstelling het aan de topfunctionaris verschuldigde salaris niet in mindering worden gebracht op de wettelijke transitievergoeding, omdat het wettelijk systeem zich daarmee niet verdraagt.
Ook de wetgever realiseert zich dat het wenselijk is om op dit terrein duidelijkheid te verschaffen. Het huidige wetsvoorstel Evaluatiewet WNT zal in deze problematiek echter geen wijziging brengen. De wetgever verwacht dat een zorgvuldige voorbereiding van voorstellen op dit terrein meer tijd vergt dan de overige maatregelen op basis van de Evaluatiewet WNT, waarvan het de bedoeling is dat die per 1 januari 2017 in werking treden.
Meer weten?
Zowel de topfunctionaris als de werkgever moeten bedacht zijn op het bovenstaande en zolang de wetgever niet de nodige duidelijkheid heeft verschaft, doen zij er verstandig aan tijdig advies in te winnen. Voor dergelijk advies kunt u terecht bij Ton Verstraten of andere advocaten van de sectie Arbeidsrecht.
Heeft u te maken met het vertrek van een bestuurder? Bekijk onze tips hier.
