De rechtbank Noord-Nederland heeft in een uitspraak van 1 maart 2017 bepaald dat de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM), naast vermogensschade (schade aan de woningen), ook de immateriële schade dient te vergoeden van aardbevingsgedupeerden. Het gaat om inwoners van de provincie Groningen waar vanwege gaswinning door de NAM regelmatig aardbevingen worden gevoeld. Door de bevingen is schade ontstaan aan de woningen van de gedupeerden. Een aantal van hen (127 gedupeerden) hebben de zaak nu voorgelegd aan de rechter.
De gedupeerden maken zich zorgen, ervaren ergernis, overlast en onbehagen en zijn bang zijn voor hun veiligheid. Zij verzoeken de rechtbank daarom in deze zaak te bepalen om ook daarvoor een immateriële schadevergoeding moet worden betaald.
Immateriële schade, ook wel smartengeld genoemd, is niet direct in geld uit te drukken. Het gaat om schade die is veroorzaakt door verdriet, pijn of het verlies aan levensvreugde. In de wet is opgenomen wanneer iemand aanspraak kan maken op een immateriële schadevergoeding. Eén van die categorieën ziet op ‘aantasting van de persoon’.
Hiervan is sprake indien de benadeelde lichamelijk letsel heeft opgelopen, in zijn eer of goede naam is geschaad of op andere wijze in zijn persoon is aangetast.
Op die laatste categorie beroepen de gedupeerden zich. Zij stellen dat zij ‘op andere wijze in de persoon zijn aangetast’ omdat zij vrezen voor hun eigen veiligheid en die van hun dierbaren, financiële zorgen hebben omdat zij zich gevangen voelen in hun eigen huis dat minder waard is geworden en daardoor vaak onverkoopbaar is, spanningen en frustraties hebben over de schade en de financiële afwikkeling ervan en in algemene zin verdriet hebben om wat zij zijn kwijtgeraakt.
Het juridisch uitgangspunt om aan te nemen dat sprake is van ‘een aantasting van de persoon op andere wijze’ is dat gebleken moet zijn van psychisch letsel. Oftewel er dient een in de psychiatrie erkend ziektebeeld te bestaan. Is zo’n ziektebeeld er niet, dan komt men in beginsel niet in aanmerking voor een immateriële schadevergoeding op deze grond.
In eerdere uitspraken zijn er echter wel uitzonderingen aangenomen op dit uitgangspunt. Een voorbeeld is de zaak met betrekking tot de Oudejaarsrellen in Groningen in 1997. De inbreuk op de integriteit van de persoon en de veiligheid van de woning werd in die zaak zo ernstig geacht, dat die gekwalificeerd werd als een ‘aantasting in de persoon’ zonder dat er sprake was van geestelijk letsel.
Zijn de gevolgen van de aardbevingen dermate ernstig dat, ook zonder dat psychisch letsel, kan worden aangetoond, er voor de gedupeerden een recht bestaat op vergoeding van immateriële schade? De rechtbank vindt van wel.
Dit betekent echter niet dat alle aardbevingsgedupeerden nu, naast een vergoeding voor de schade aan hun woning, daadwerkelijk een immateriële schadevergoeding zullen ontvangen. In aparte procedures zal namelijk nog moeten worden beoordeeld of ook in het individuele geval een rechtvaardiging bestaat voor een immateriële schadevergoeding. Daarvoor dienen volgens de rechtbank alle omstandigheden van het geval te worden afgewogen en beoordeeld, zoals:
Volgens de advocaat van de aardbevingsslachtoffers zou het gaan om bedragen tussen € 3.000,- en € 30.000,-. Wordt dus nog vervolgd!
Meer weten?
Wilt u meer weten over deze uitspraak of heeft u andere vragen over aansprakelijkheid of letselschade, neem dan contact op met Madelon Beljaars of een van de andere letselschadespecialisten van ons kantoor.
