Altijd lastig als een in het buitenland gevestigde debiteur de rekening niet betaalt. Of de debiteur zich veilig waant achter de landsgrenzen of gewoon laks is met betaling; vaak boekt een schuldeiser de vordering af in de verwachting dat de incassokosten niet zullen opwegen tegen de baten. Maar in hoeverre klopt die veronderstelling nog? Incasso van geldvorderingen binnen de Europese Unie is lang niet zo ingewikkeld, tijdrovend of kostbaar als vaak wordt gedacht.
Als de Nederlandse rechter uw debiteur uit een andere EU-lidstaat heeft veroordeeld, kunt u het vonnis in die EU-lidstaat (of de lidstaat waar zich verhaalsmiddelen van uw debiteur bevinden) ten uitvoer leggen. In Europese verordeningen is geregeld wanneer dat mogelijk is en welke procedure daarbij moet worden gevolgd. Gaat het om een ‘niet-betwiste schuldvordering’, dan kunt u de rechter verzoeken het (gewezen of nog te wijzen) vonnis te waarmerken als Europese Executoriale Titel (‘EET’). Is een EET niet mogelijk, dan kunt u de rechter uit de EU-lidstaat van uw debiteur (of van de lidstaat waar u het vonnis ten uitvoer gelegd moet worden) alleen een zgn. exequatur vragen, d.w.z. een verlof tot tenuitvoerlegging. Die exequaturprocedure is doorgaans niet heel ingewikkeld, maar in tegenstelling tot het EET-verzoek neemt deze procedure over het algemeen wel vrij veel tijd in beslag en kost u dat weer extra geld. Op 10 januari 2015 zal echter de nieuwe Brussel I-verordening in werking treden en die schaft de exequaturprocedure af. Dan kan een Nederlands vonnis, gewezen na inwerkingtreding van de verordening, zonder vertragende en kostenverhogende procedures, naar de buitenlandse deurwaarder worden toegezonden voor tenuitvoerlegging (met uitzondering van Denemarken). Uw debiteur staat dan niet geheel machteloos, maar kan zich slechts op een beperkt aantal gronden tegen tenuitvoerlegging verzetten.
Wordt uw openstaande factuur niet betwist, dan kunt u ook kiezen voor de Europese Betalingsbevelprocedure. Deze ‘niet geschoten, altijd mis’-procedure is eenvoudig op te starten via een gestandaardiseerd verzoek aan de rechter. De bevoegdheid van de rechter moet u kort onderbouwen, maar de gronden van uw vordering hoeft u alleen maar te benoemen. De bevoegde rechter stuurt dan zelf het betalingsbevel (‘EBB’) naar de debiteur. Reageert de debiteur niet binnen 30 dagen, dan wordt het EBB uitvoerbaar verklaard en kunt u het direct ten uitvoer leggen in de gehele EU (behalve Denemarken). De debiteur kan uitvoerbaarverklaring voorkomen door de rechter binnen genoemde termijn de enkele mededeling te sturen dat de vordering wordt betwist. In dat geval volgt alsnog de reguliere incassoprocedure, tenzij de schuldeiser bij het indienen van zijn verzoek aan de rechter kenbaar heeft gemaakt dat bij betwisting de zaak gewoon moet eindigen. Of de schuldeiser dat heeft gedaan, wordt natuurlijk niet door de rechter aan de debiteur medegedeeld. De praktijk leert dat menig debiteur gewoon niet reageert. In dat geval heeft u dus al snel een titel waarmee u tot tenuitvoerlegging van het EBB en beslaglegging kunt overgaan.
Vaak is het bij voorbaat al duidelijk dat het openstaande factuurbedrag niet zal opwegen tegen de te maken incassokosten, zeker als de debiteur ook nog eens uit een andere EU-lidstaat komt. Daarvoor is juist de Europese Procedure voor Geringe Vorderingen (‘EPGV’) in het leven geroepen. Deze procedure kan worden gevolgd indien er sprake is van een geldvordering of een vordering tot nakoming met een geldelijk belang tot € 2.000,- en is specifiek gericht op eenvoud, lage kosten en snelheid. Het opstellen van zowel het inleidende verzoek als het eventuele verweer behelst weinig meer dan een invuloefening. Als de rechter al een zitting nodig acht, dan kan deze zelfs plaatsvinden door middel van een videoconferentie. Het vonnis kan direct in iedere EU-lidstaat (behalve Denemarken) ten uitvoer worden gelegd.
Betaalt uw debiteur uit een andere EU-lidstaat uw factuur niet, dan kunt u het er bij laten zitten, maar dat zou dus weggegooid geld kunnen zijn. Sterker nog, een internationale incasso via de Europese Betalingsbevelprocedure kan sneller en goedkoper zijn dan incasso in Nederland via de normale procedure. Zeker als wanbetaling gewoon een kwestie is van laksheid van uw debiteur of van bewust traineren, kunnen deze procedures een uitkomst bieden en betaling bespoedigen. Op zijn minst geven deze Europese instrumenten uw debiteur net het duwtje dat nodig is om alsnog vrijwillig tot betaling over te gaan. Uw debiteur kan zich niet meer geheel veilig wanen achter de landsgrenzen.
Meer weten?
Wilt u meer weten over de mogelijkheden om vorderingen te incasseren in het buitenland of ontvangt u een vonnis of ander officieel ogend document uit een andere EU-lidstaat, neem dan vrijblijvend contact op met Stefan van der Horst, verbonden aan onze secties Ondernemingsrecht en Internationale Praktijk.
MannaertsAppels is aangesloten bij Eurojuris, een Europees netwerk van advocatenkantoren, om u ook te kunnen adviseren en bijstaan in geval van een procedure voor een buitenlandse rechter of wanneer het recht van een andere staat van toepassing is.
